Jazarpena jasaten duten ikasleek aldaketak izaten dituzte euren portaeran, baina nola igarri ikasle bat jazarria izaten ari dela?
Hauek izan daitezke portaera aldaketa batzuk:
- Jazarritako ikaslea eskolako joan-etorriak oinez egiteko edo eskolarako ohiko ibilbidetik joateko beldur da.
- Ez du eskolako autobusa hartu nahi.
- Sarritan eskatzen du eskolara autoz eramateko edo eskolara laguntzeko.
- Ez du eskolara joan nahi, eskolara edo klaseetara ez da agertzen, arrazoi garbirik izan gabe.
- Eskola egunetan, goizean gaixo dagoela dio.
- Arropak edo motxila nahaspilatuta dituela etortzen da eskolatik etxera.
- Gosetuta etortzen da etxera (jangelan jateko beldur da).
- Ikaslea barnerakoi eta isil ageri da, eta bere buruarengan konfiantza galdu duela ematen du.
- Estresatuta eta antsietateak hartua ageri da.
- Jateko gogoa galdu du, sarritan esaten du ez duela jateko gogorik.
- Loak hartu arte negar egiten du, amesgaiztoak ditu.
- Bere gauzak galtzen ditu (bisera, kapela, liburuak, koadernoak, estutxea...).
- Dirua eskatzen edo lapurtzen du (erasotzaileari edo haren laguntzaileei emateko), edo paga sarritan galtzen du.
- Ubeldura, urratu edo ebaki misteriotsuak ditu.
- Haserrekor, suminkor eta tratagaitz ageri da.
- Bakarrik eta lagunik gabe egoten da sarritan, ez du gehiago etxera lagunik ekartzen.
- Ez du gertatzen zaionaz hitz egin nahi, edo orain arte aipatu diren kontuen inguruan oso sinesgarriak ez diren azalpenak ematen ditu askotan.
Nola lagundu diezaiokete lekukoek biktimari?
- Animatu haur edo nerabea jazarpena geldiarazteko jarrera har dezan, jazarpena azkarrago geldi daiteke kanpoko batek esku hartzen badu.
- Galdetu zure haurrari nola sentitzen den jazarpena kanpotik ikusten duenean. Zer sentimendu sorrarazten dizkio? Hitz egin sentimendu horien inguruan.
- Proposatu lagunekin jazarpenari buruz hitz egin dezaten. Zer egin dezakete elkarrekin jazarpena desagerrarazteko? Jazarpena begi txarrez ikusten duen pertsona multzo batek eragin handia izan dezake jazarpena gelditzean.
- Jazarpen motei buruz ere hitz egin ahal da. Jazarpena ez da jotzea edo iraintzea bakarrik, zeharkakoa ere izan daiteke, ziberjazarpena ere hor dago.
- Animatu jazarpena dagoenean pertsona heldu bati esan diezaion.
Hitz egin jazarpen kasuez arduratzen den Kiva taldeari buruz.