Ama jatetxeko Gorka Ricok (Asteasu, 1995) eta Javi Riverok (Amasa-Villabona, 1991) estreinako Michelin izarra jaso dute. Ez da Basque Cullinary Centerren trebatutako sukaldariek aurten jaso duten aitortza bakarra. Apirilean, Repsol 2024 Gidaren bi eguzki jaso zituzten. Etxerako itzulerako zortzi orduko bidaian harrapatu ditugu, lorpenarekin «harro» eta «oso pozik».
Ze suposatzen du sari edo izendapen honek zuentzat?
Ez da guretzat bakarrik. Gure proiektua eragile txiki ugarik osatzen dute. Lehenik, lan taldea eta familia, baina batez ere, azoketan topatzen ditugun ekoizle txiki guztiak, Tolosaldean eta Goierrin kokatzen direnak. Sinistu egiten dituzte guk egindako proposamen guztiak, eta nolabait ere, itsu-itsuan kasu egiten digute eta nahi duguna egiten uzten digute. Modu batera edo bestera, beraien produktuei esker ari gara bidea luzatzen, eta izendapen honek argi uzten du posible dela horrelako lan egiteko modu batekin sariak lortzea eta bertako produktuari gorazarre egitea. Hortaz, izendapen honek balio beharko luke ekoizle txikiek beraien produktuetan gehiago sinesteko eta aurrerapausoak ematen jarraitzeko.
Poz eta ilusio handia suposatzen du guretzat. Gurea ez da munduko jatetxerik errazena, eta horrelako sariak beti dira sekulako bultzada. Sekulakoa da eskualdera izendapen hau ekartzea, eta askok idatzi digute izendapen hau, neurri txiki batean, bere ere sentitzen dutela esanez. Hori da jaso dezakegun altxor edo oparirik handiena, izendapen hau partekatu ahal izatea eta partekatua dela sentitzea.
Espero zenuten izendapena jasotzea?
Inondik inora ere ez! Eta gaizki pasa dugu. Hilabete oso gogorra izan da. Izendapena jaso aurretik, Michelinek gonbidapen bat bidaltzen dizu, baina argi uzten du gonbita jasotzeak ez duela ziurtatzen izendapena jasotzea. Horregatik, Murtziara etorri eta «Ama!» entzun arte ez gara lasai egon; oso urduri geunden. Gainera, lehenak izan ginen oholtzara igotzen. Atzo ez genuen ia goserik izan egun osoan; lo ere oso gaizki egin genuen. Gorputzak ez du kontrolatu ahal izan nolabaiteko urduritasun maila hori. Lan taldeko lau kide joan gara, Iker Iriarte, Unai Izagirre eta gu biok, eta laurok berdin egon ginen.
Izendapena jasotzeko esperantza eta ilusioa bagenuen, noski. Ez genuen espero, baina aldi berean, espero genuen. «Murtziaraino gonbidatu bagaituzte, ez dadila izan ezertarako», esaten genuen gure artean. Autoan zortzi orduko bidaia egin, zer eta saririk ez jasotzeko? Zentzu horretan, Michelinek oso ondo egiten ditu gauzak. Badira gonbita jaso eta gero izendapenik izan ez duten kasuak. Orduan, beldur hori ere bagenuen. Beti esaten da gipuzkoarron mentalitatearen parte dela gure lana gutxiestea.
Ze sentsazio dituzue?
Batez ere, sekulako poza. Batez ere, jende askok sentitzen duelako izendapen hau bere. Harro ere bagaude. Eskualdeak betidanik babestu izan gaitu, eta hasi ginenetik, babes handia jaso dugu eragile guztien aldetik. Errespetuz tratatu gaituzte, eta bultzada handia eman digute, gure lanean buru-belarri jarraitu ahal izateko. Inoiz ez dugu alde batera egin, gure filosofia sakrifikatu eta bide errazagoak bilatzeko. Benetan sinesten dugu egiten dugun horretan, ekoizle txikiek egiten duten lan horretan, eta gure nortasunaren parte handi bat da. Hori defendatu nahi dugu, sukaldetik, gure diziplina hori delako. Eskualdean sortu dugun talde erraldoi honek lortu duen saria da. Azokatara joaten gara, ondo erosten saiatzen gara eta produktuak ez izorratzen. Istorioak garatzen saiatzen gara, bezeroek guk eskualdearekin sentitzen duguna sentitu eta ulertu dezaten. Eskualdeak berak duen balore horren isla txiki bat izaten saiatzen gara.
Nola ospatu zenuten atzo izendapena?
Ez dakit ospatu genuela ere esan dezakegun. Oso nekatuta geunden, eta galaren ondoren koktel moduko bat izan genuen. Espainia mailako sukaldari handi guztiak zeuden bertan, eta beraiekin egoteko aukera izan genuen. Hori izan zen ospatzeko modu onena, beraiekin gure proiektua partekatzea alegia. Izar bat jasotakoan, jende gehiagok egiten dizu kasu, ez interesagatik, izarra jaso ondoren, zure proiektua jende gehiagok ezagutzen duelako baizik. Hala ere, goiz erretiratu ginen, txikituta geundelako, aurreko urduritasun guztiak tarteko, eta gaur etxera goiz itzuli behar genuelako.
Honek eraginik izango al du hemendik aurrerako zuen lanean?
Zortez, izendapena jaso aurretik ere, abendurako erreserba guztiak ia beteta genituen, eta atzo, albistearekin batera, jabetu ginen erreserbek gora egin zutela eta opari txartelak saltzen ari ginela. Beti da albiste ona, demanda handitzen delako, eskari gehiago ditugulako, eta horrek lan gehiago eragingo digulako.
Horregatik, lana dosifikatzen jakin beharko dugu, baina ez dugu gure formatua aldatuko, ezta lan egiteko modua ere. Beti da oso tentagarria pentsatzea eta esatea prezioak igoko ditugula, eta argi utzi nahi dugu gure prezioak proiektuak jasangarri izateko behar dituenak direla, langileen lan baldintzak bermatu ahal izateko edota ekoizleei ordaintzen diegun prezioa duina izateko, beraiek behar dutenaren arabera, sekula negoziatu gabe. Langileek eta ekoizleek badakite zer behar duten, eta guk eskatzen digutena ematen diegu. Oinarrizko betebehar bat da hori. Zentzu horretan, ostalaritzak erronka bat du. Gauzak oso ondo egiten ari dira, eta gure kasuan, berdin jarraituko dugu lanean, zorionez, erabaki horiek aurrez hartu genituelako.