Itzal handiko arkeologoek aztertu dituzte eskualdeko aztarnategiak, besteak beste, Jose Migel Barandiaran antropologoa hasi zen Iruntxurren indusketa arkeologikoak egiten, gerora Juantxo Agirre Mauleon aritu zen bertan, eta Xabier Peñalverrek ere ikertu du; gaur egun, Basagaingo aztarnategiko zuzendaria da Peñalver.
Juantxo Agirre: "Basagainen topatu duten pieza ikonografiko bakarra baskoien zilarrezko txanpon bat. Tolosaldea baskoien lurraldea al da?"
Ez dago garbi zein ziren baskoien lurraldearen mugak. Bidasoa eskualdea onartzen da haien eremutzat (gaur egungo Oiartzuneraino), baina hortik harago, adituek ez dakite zehazki zein zen muga barduliarren eta baskoien artean. Aranzadiko bulegoan, Agirrek bota dio galdera Aiestarani: «Basagainen topatu duten pieza ikonografiko bakarra baskoien zilarrezko txanpon bat. Tolosaldea baskoien lurraldea al da? Noraino iristen zen haien lurraldea?».
Mattin Aiestaran: «Ez nuke eskurik jokatuko esaten Basagainen zeudenak baskoiak ala barduliarrak ziren»
Aiestaranek zehaztu du bi garaitako bi elementu mota topatu dituztela Basagainen: bata, nafar-akitaniar fibulak [jantziei eusteko erabiltzen zen orratz antzeko zerbait], zeinak erromatar garaiarekin lotzen diren; eta, bestea, baskoien zilarrezko txanponak. Tolosaldea baskoien lurraldea ote zen? Aiestaranek zalantza egiten du: «Ez nuke eskurik jokatuko esaten Basagainen zeudenak baskoiak ala barduliarrak ziren. Gipuzkoan zehazki ez dakigu non zegoen haien arteko muga, eta aztarna horiek erakusten digute muga marraztearen zailtasuna».
Dena dela, nabarmendu du mendebaldeko Pirinioetako herri horien kultura «nahiko berdintsua» irudikatzen dutela, batik bat garai berean existitu zirelako, bizimodu berdintsua izango zutelako eta elkarren ondoan zeudelako. Kontrara, ziur dago ezberdinak zirela beste herri batzuekiko: «Garbi ikusten da ezberdinak zirela Soriako herrixka zeltiberiarretatik, Ebro arroan agertu diren hirietatik eta baita Kantabria inguruko herrixketatik ere. Hortik aurrera oso zaila da muga zehatzak marraztea. Ea datozen lanek pixka bat argitzen duten».