Kazetaria bertan egoteak lotsa apur bat ematen diela aitortu dute hirurek, eta, halakoetan izaten denez, eguraldiari lehen aipamena. Asko hoztu duela, behintzat ateri dagoela, ordutegi aldaketarekin azkar iluntzen duela… “Hasi ginenean, eguraldiaz hitz egiten genuen askotan”, esan du Rodriguezek. “Sekula ez ditugu prestatu gaiak; hirurak gara hitz egin zaleak, eta beti topatu izan dugu zertaz hitz egin”, gehitu du Ibaibarriagak. Hizketagaia, beraz, ez da arazoa. “Eta orain jada lagunak gara; edozeri buruz hitz egiten dugu, gure arazoak kontatzen ditugu, umeei buruz hitz egiten dugu…”, azaldu du Rodriguezek.
Ibaibarriagak “betiko euskaldun” gisa definitu du bere burua. Ondarroarra da, baina urte asko daramatza Andoainen. “Beti maite izan dut euskara, eta euskararen alde zerbait egiteko oso modu ona da Mintzalagun proiektua. Zazpi urte dira erretiroa hartu nuela, eta lehenago hasi nintzen honetan; beraz, izango dira hamar bat urte”.
Rodriguezek eta Landak diotenez, euskaraz hitz egiteko gune seguru eta goxo bat eskaintzen die Mintzalagunek, eta horregatik hasi ziren. Euskararekiko harremana, baina, ezberdina da bien kasuan. “Nire aita Errezilgoa da, eta amak eta aitak ia ez zekiten erdaraz. Beraz, nik ulertu dena ulertzen dut, baina asko kostatzen zait hitz egitea. Oraindik ere bai”, dio Landak. “Ez, ez da egia, asko hobetu duzu, asko hobetu duzue hasi zinetenetik”. Euskaraz aritzeko aukera gutxi duela aitortu du Landak. “Ez da erraza nire gurasoekin beti gazteleraz aritu ondoren, orain euskaraz egitea. Eta nire ingurunea, nire lagunak ez dira euskaldunak; beraz, hemendik kanpo ez dut euskaraz egiten”.
Zortzi urtez Andoaingo Udalean zinegotzi aritu zen Landa, eta euskara eta kultura ziren bere arloak. “Bilera guztiak eta dokumentu asko euskaraz ziren, eta ulertzeko arazorik ez nuen; baina bileretan ez nintzen gai euskaraz egiteko. Nire txanda zenean, erdaraz erantzuten nuen”. Etxean euskara entzuteak asko lagundu ziola dio. Rikardo Arregi sarietan hitz egin behar izan zuen lehen aldia oroitu du. “Ordu pila bat pasatu nituen testua irakurri eta irakurri, ondo atera arte. Tonuan-eta asmatzen nuen, euskara ez baitzen arrotza niretzat; baina asko sufritu nuen”. Hiru urteren buruan berriro egitea egokitu zitzaion, eta “orduan askoz ere hobeto” egin zuela dio. “Eta orain hobeto egingo zenuke”, animatu du, ondotik, Ibaibarriagak.
Jarraitu irakurtzen hemen.