Sagarrak, lurra estaliz

Eneritz Maiz Etxarri 2021eko irailaren 16a

Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 1 1631723375861
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 2 1631723376308
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 3 1631723376637
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 4 1631723376958
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 5 1631723377304
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 6 1631723377643
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 7 1631723377951
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 8 1631723378288
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 9 1631723378648
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 10 1631723379006
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 11 1631723379343
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 12 1631723379995
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 13 1631723380575
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 14 1631723380922
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 15 1631723381402
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 16 1631723381925
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 17 1631723382234
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 18 1631723382603
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 19 1631723382978
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 20 1631723383326
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 21 1631723383619
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 22 1631723383973
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 23 1631723384266
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 24 1631723384580
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 25 1631723384894
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 26 1631723385200
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 27 1631723385619
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 28 1631723385944
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 29 1631723386271
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 30 1631723386580
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 31 1631723386898
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 32 1631723387236
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 33 1631723387604
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 34 1631723387910
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 35 1631723388301
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 36 1631723388606
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 37 1631723388920
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 38 1631723389259
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 39 1631723389633
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 40 1631723390129
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 41 1631723390485
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 42 1631723390836
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 43 1631723391150
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 44 1631723391468
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 45 1631723391788
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 46 1631723392089
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 47 1631723392397
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 48 1631723392687
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 49 1631723392971
Sagarrak jasotzen. Altzo. Sa 50 1631723393257

Sagar urtea da aurtengoa, eta sagastiak sagarrez beteta daude; dagoeneko baserritarrak hasi dira sagarrak bildu eta sagardotegietara eramaten, horiek hurrengo urterako sagardoa egin dezaten.

Ez da sagarrik falta sagastietan. Sagar urtea da aurtengoa, eta makina bat sagarrondo daude sagarren pisuari eutsi ezin, eta adarrak puskatuta. Era berean, sagarrak lurra estaliz ikus daitezke sagastietan.

Sagardotarako sagarrek epe laburra izaten dute, eta usteldu aurretik bildu behar izaten dira sagardotegietara eraman ahal izateko. Euskal sagarrekin euskal sagardoa egiten dute, eta azken urteetan bultzada izan du, eta gero eta sagardotegi gehiagok egin du bertako sagarraren aldeko apustua. Bertako sagarra izateko ekoizleak ere behar dira, eta horietako bat da Felix San Sebastian altzotarra. Zuaznabar Barrena baserriko zelaietan ditu sagarrondoak landatuta; 40 bat mota ezberdineko euskal sagarrondoak ditu.

«GEHIEGIZKO UZTA»

Aurtengo urtea bikaina, baina «gehiegizko» moduan baloratu du ekoizleak. «Gure helburuetako bat uztak izaten duen desoreka orekatzea da; ez dadila izan urte batean ezer edo oso gutxi, eta hurrengo urtean izugarri». «Izugarria denean lan karga handia da, adarrak hautsi egiten dira, arazoa dago merkatuan. Edozein baserritarrek sagar asko duenean, alde guztietan dago sagarra eta kosta egiten da saltzea».

Fruitel elkartetik uzta desoreka kentzeko lanean ari direla kontatu du: «Asko denean gutxiago eman dezala, eta gutxi denean gehiago eman dezala lortu nahi dugu». Ikerketak egiten ari dira, hiru tokitan, eta besteak beste, Villabona eta Tolosako bi lursailetan. Euskal sagarrak ez direla asko ikertu, eta lan horretan ari dira.

PROIEKTU BERRIAK

Altzoko Handia jaio zeneko baserri inguruko terrenoak alokairuan hartzeko aukera izan zuen duela bi urte, eta bertan beste proiektu bat hasi du. Modu ezberdinean landatu baditu ere, sagardo sagarra ekoizteko sagarrondoak dira. Oraindik oso gazteak dira, eta pare bat urtera espero du fruituak jasotzen hastea. «Sagarrondo horiek txikiagoak dira, azkarrago hasten dira ematen, eta egitura bat dute mahatsaren antzera. Hesi formazioa deitzen den sistema da», azaldu du San Sebastianek. Abantaila duela aipatu du mekanizatuta lan egin daitekeelako: «Traktoreekin lan asko aurreratzen duzu, eta eskulan asko kentzen duzu».

Orain, egun hauetan sagarrak biltzen ari diren sagastiak ezberdinak dira. Zuhaitzak handiagoak dira, «epea luzeagoan hasten dira sagarrak ematen, eta bizi luzeagoa dute sagarrondo horiek, beste sistema bat da eta esku lan gehiago eskatzen du».

Ez diogu hau kapritxo hutsagatik: lagundu iezaguzu. Eduki hau guztia doan ikusten duzu ez dugulako irudikatzen euskarazko hitzik gabeko Tolosalderik. Atarikide, iragarle eta erakunde askoren laguntzarik gabe ezinezkoa litzateke. Zenbat eta komunitate handiagoa sortu, orduan eta sendoagoa izango da ATARIA: zurekin, zuekin. Ez utzi biharko gaur egin dezakezuna: egin zaitez Atarikide!


EGIN ATARIKIDE!