Artearentzako mugarik ez

Azken Muga egitasmoak Zarateko lepoa hartu du hirugarren urtez. Bedaio eta Azkarate artean dagoen espazioa da Zarate, Gipuzkoa eta Nafarroa artean muga egiten duena. Muga elkargune bihurtzea eta artea naturan erakustea dira bi helburu nagusienetakoak.

Lehenengo urtean aulki erraldoia izan zen Azken Mugaren sinboloa. Bigarrengorako, meta gorri bat egin zuten, eta aurtengorako esku gorri erraldoi bat egin dute. Guillermo Olmo eskultore amezketarrak eta Tolosaldeko Artola kolektiboak osatu dute artelana. «Eraso sexisten aurka egindako lana da», dio Olmok.

Aralar inguruko herrietan jartzen ari dira eskultura. Asteburu honetan Lizartzan izan da, festak zirela aprobetxatuz, eta hemendik aurrera, besteak beste, Altzon eta Tolosan jarriko dute. «Aralar inguruko herrietatik egiten ari da ibilbidea esku gorria. Eta ondo dago horrelako artelanak, ia beti hiriguneetan jartzen direnak, herri txikietara ere eramatea», azaldu du Olmok. Bestalde, eskua material birziklatuarekin egina dagoela nabarmendu du Olmok: «Eskuak berak duen mezu sozialaz gain, materiala berrerabiltzearena ere mezu bat dela iruditzen zaigu».

Pixkana egitasmoaren egitaraua osatzen ari dira, eta ostiral eta larunbat honetarako antolatu dituzte ekitaldiak. Ostiral arratsaldean jazz emanaldia izango da, Alberto Artetak gidatzen duen Laurok taldearekin. Larunbatean Bertso Eguna izango dute. Tartean bazkaria ere izango da, eta ondoren egingo dute bertsolariek saioa. Unai Iturriaga, Maialen Akizu, Haimar Karrika, Amets Arzallus eta Bixente Gorostidi ariko dira. Beste ekitaldi nagusi bat irailaren 29an egingo den erromeria izango da.

ERAKUSKETA AIRE LIBREAN

Azken Mugaren bereizgarrietako bat Zarateko lepoan dagoen basoan, aire librean, eskulturen erakusketa egitea da. Zortzi artistek, Agurtzane Anduetza, Koko Rico, Eskerri, Sandra Nuin, Belen Arevalo, Pablo Juarros, Helena Santano eta Virginia Sargal, eta bi kolektibok, Altsasuko Artebidek eta Tolosaldeko Artolak parte hartu dute.

Zarate lepoan dagoen Zaratetxe eraikinean orain gutxi arte eskultura erakusketa bat izan da, eta egun Jesus Elosegi tolosarrak Aralarri buruz aurreko mendearen hasiera aldera egindako argazkien erakusketa ikusi daiteke. Batez ere artzainen eta inguruko herrien bizimoduari buruzkoak dira argazkiak.

Aire librean jarritako eskulturen inguruan, Olmok nabarmendu du Euskal Herrian «ia ez zela horrelakorik egiten. Horrelako esku hartzeak, artea naturan erakutsiz, orain gehiago egiten dira. Adibidez, Nafarroan aurten egin dira land art-eko zenbait esku hartze. Beraz, interesgarria izango litzateke Azken Muga zerbait finkoa izatea eta erreferentzia moduko bat bihurtzea. Hirugarren urtea izanik, uste dugu bide horretan goazela».

Azken Muga egitasmoaren bitartez, bi gai azpimarratu ditu Olmok: «Batetik, kultura batez ere hiri espazioetara joaten ari dela. Eta artea eta kultura landa eremuetara eramatea garrantzitsua iruditzen zaigula. Bestetik, Aralarko bi aldeak berriro elkartzea, kontuan izanik lehen harreman gehiago zutela, autoak agintzen duen garai honetan galtzen joan dena». Erromeria eta festa giroko beste ekitaldiekin, mugaren bi aldeen arteko harremana berreskuratu nahi dute.