Jo! Topagunea, bisitariei Tolosaldeko produktu gastronomikoak ezagutzera emateko

Tolosaldea Garatzenek eta eskualdeko udalek, Turismo Jasangarriaren Plana jarri zuten martxan 2023an, Europako Next Generation funtsen finantzazioari esker eta Euskadiko Helmugako turismo-jasangarritasuneko lurralde-planarekin lerrokatuta. Planak eskualdearen garapen turistiko egoki baterako proiektu ugari jasotzen ditu. Lehiakortasunarena da planak jasotzen dituen lan-lerroetako bat, eta horrekin lotuta, besteak beste, bertako produktuak balioetsi eta esperientzia gastronomiko berriak sortzeko helburua finkatu zen.

Alaitz Labaien Tolosaldea Garatzeneko lehendakariordeak adierazi du eskualdeko turismoaren ikuspegitik, gastronomia, «indargune nagusienetako bat» dela, «estrategikoa». Eskualdean, Tolosaldea Garatzen garapen agentziako Turismo Sailak koordinatuta, sektoreko 44 enpresa aritzen dira elkarlanean, hori sustatzeko.

Planaren %30a dagoeneko gauzatu dutela eta, ekimen desberdinak martxan jartzeko, 10 udalerrirekin hitzarmenak sinatu dituztela adierazi du lehendakariordeak: «Proiektu berriak martxan jartzen ari gara, bisitariak eskualde osoan zehar modu orekatuan zabaldu ahal izateko». Hain justu, iazko urrian ospatu zen planaren lehen ekintza: Amezketako Mondeju Eguna.

Gaur, planaren beste proiektu bat aurkeztu dute Tolosan, eskualdeko garapen agentziak Tolosako Udalarekin sinatutako hitzarmenaren baitan garatutakoa: Jo! Topagunea, eskualdeko produktuak ezagutzera emango dituen harrera puntua. Tolosako Alde Zaharrean, Kale Nagusiko 20. zenbakian zehazki, hutsik zegoen lokal bat atondu dute. Horri lotuta, proiektuak «esanahi gehiago» dituela azpimarratu du Andu Martinez de Rituerto Tolosako alkateak eta Tolosaldea Garatzeneko lehendakariak: «Batetik, enpresa ekimen berri bat sortu da, eta bestetik, Alde Zaharrean hutsik eta itxita zegoen lokal bat eraberritu eta zabaldu da».

Topagune ez ezik, dastaleku ere izango da. Hain zuzen, Tolosan eskaintzen diren bisita gidatuen ondoren, zerbitzu osagarri modura, eskualdean ekoiztutako produktuen dastaketak eskainiko dituzte, eta ondoren, produktu horiek bertan erosteko aukera egongo da. «Eskualdeko produktuak balioan jartzea lehentasunezko helburu bilakatu da guretzat», adierazi du Labaienek. Proiektua Tolosan kokatuta badago ere, «eskualde ikuspegia» duela esan du alkateak, «produktu asko inguruko herrietatik datozelako». Zentzu horretan, sektorean egiten den «sare lana» azpimarratu du. «Elkarrekin are indartsu eta erakargarriagoa da gure eskualdea».

Esperientzia gastronomikoak

Tolosaldeko turismo bulegotik eskaintzen diren hiru bisita gidatuen eskaintza «kalitatezko» esperientzia gastronomikoekin osatzea da erakundeen nahia, hain zuzen, bertako produktuen dastaketa batekin. Orotara, 153 bisita gidatuko programa diseinatu dute 2026ko martxora arte, orduan amaitzen baita zerbitzu-kontratuaren esleipena. Tolosaldeko Turismo bulegoan egin beharko dira erreserbak eta ordainketak.

Honakoak izango dira bisita gidatuak:

• Tolosako Azokara bisita gidatua eta bertako produktuen dastaketa
  • Larunbatero, 11:00etan. Ordubeteko iraupena eta ondoren dastaketa. Gehienez, 25 lagun. Hizkuntzak: euskaraz, gazteleraz eta ingelesez. Azoka berezietan ere egingo dira, azoka horien produktu eta espazioetara egokituta.

• Tolosako Alde Zaharrera bisita gidatua eta bertako produktuen dastaketa
  • Uztailean eta abuztuan, astelehenetik ostiralera, egunero, 11:00etan. Ordubeteko iraupena eta ondoren dastaketa. 25 pertsona gehienez. Hizkuntzak: euskaraz, gazteleraz eta ingelesez.

• Tolosako Andre Maria elizara bisita gidatua eta bertako produktuen dastaketa
  • Uztailean eta abuztuan, astelehenetik ostiralera, egunero. 12:30ean. Ordubeteko iraupena eta ondoren dastaketa. Gehienez, 25 pertsona. Hizkuntzak: euskaraz, gazteleraz eta ingelesez.

Ekarpena, begi bistara

Turismo gastronomikoaren aldeko apustua indartzeko, harrera guneaz gain, Tolosaldea: Ongi etorri eta on egin sustapen kanpaina berria ere landu dute Tolosaldea Garatzeneko Turismo Sailak eta turismo gastronomikoaren klubeko kideek, Eusko Jaurlaritzako Turismo eta Ostalaritza Zuzendaritzaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako Departamentuaren laguntzarekin.

Eskualdeak duen eskaintza oparoa azaldu ez ezik, sare publiko-pribatu horrek partekatzen dituen balio eta oinarriak zabaltzea, balio horiekin bat egiten duten bisitariak erakartzea eta turismo jasangarri bat garatzea dira kanpainaren helburuak. Kanpainak, bertako ekoizle, taberna, denda, sagardogile, erretegi eta jatetxeek eskualdeari egiten dioten eta hain begi bistakoa ez den ekarpena nabarmentzen du: tradizioa, berrikuntza, lurra, transmisioa, paisaia, harremanak, zaporeak, kontakizunak, sormena, sustraiak, aniztasuna, inklusioa eta azken finean, zaintza.

Babarrunaz eta piperraz haratago

Iñaki Lopetegi Jo! Topaguneko ordezkariak adierazi du «hutsune bat betetzeko espazio bat» dela, bertako produktuak eta bisitariak elkartzeko asmoz. «Tolosako babarrunari eta Ibarrako piperrari merezi zuten balioa eta garrantzia emateko, baina baita inguruko ekoizleek sortzen dituzten produktu eta kutixiak nabarmentzeko: eztia, gazta, txokolatea, sagardoa edota txakolina». 

Eskualdeko herritarrek bertako produktuak hobeto ezagutzeko aukera ere eskainiko dute. «Ez dugu bakarrik bisitarientzat topagune bihurtu nahi», esan du Lopetegik. Asmo horrekin, datozen hilabeteetan tailerrak ere jarriko dituzte martxan eta, lehena, babarrunaren inguruan izango da, Roberto Ruiz Hika jatetxeko sukaldariaren eskutik. Laster emango dituzte ikastaroaren inguruko argibide gehiago.

Turismo jasangarria, eta birsortzailea

Azahara Dominguez Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako diputatuak adierazi du turismoari begira «lan handia egiten duen herria» dela Tolosa. «Maiteminduta nago Topic-ekin, Azokarekin, Alde Zaharrarekin edota herria inguratzen duen ingurune naturalarekin. Eta nola ez, Tolosa beti izan da lehen mailako gastronomiaren ikur».

Halaber, turismoa Gipuzkoako Barne Produktu Gordinaren %8,4a dela gogorarazi du diputatuak, eta zentzu horretan, zerbitzuaren garrantzia azpimarratu du. «Bisitariek gure produktu enblematikoenez gozatzeaz gain, produktu horien atzean dagoen lan guztia ulertuko dute. Lantzen ari garen Turismoaren Plan Estrategiko berrian, turismoa jasangarria izateaz gain, birsortzailea izatea nahi dugu, gure lurraldean arrasto positiboa utziko duen eredu turistiko bat ezartzeko. Eta, Tolosan, ezin hobeto ulertu duzue hori. Hau da Gipuzkoako turismoaren etorkizuna». Clara Navas Eusko Jaurlaritzako Turismo eta Ostalaritza zuzendariak gaineratu du turismoko politika publikoekin bilatzen dutenaren «adibide bikaina» dela Jo! Topagunea.