Proiektu hau duela hiru urte hasi zen mamitzen hiru herrietako Udalen bultzadaz. Josu Amibilia, Pili Legarra eta Joxe Mari Luengo alkateek azaldu dute. “Duela hiru urte, Adunak, Asteasuko eta Zizurkilgo udalek memoria historikoa berreskuratzeko lan egiteko erabakia hartu genuen. Bere historiaren iragan gertukoena ezagutzea zuen horrek helburu; hamarkada askoan, diktadura frankista eta trantsizio izeneko ahanztura kalkulatua ezkutatzen saiatu ziren iragan hura”
Aranzadikoen lana
Aranzadiren lana funtsezkoa izan da bide honetan. “2013. urtetik, Aranzadi Zientzia Elkartearen talde teknikoari eta hamarka gazte boluntariori esker, gure udalerrietako inguruko mendietan, faxismoaren aurkako euskal erresistentziarekin lotutako lubakiak berreskuratzen aritu gara. Candido Saseta hondarribiarrak sortu zuen defentsa sistema da.Askok ezagutzen genituen, besteak beste, Intxortan edo Larrabetzuko eta Lemoako borroketan jazotako gertaerak. Dena den, orain arte, euskaldunok ez dugu ezagutu herrikide haien balentria; ia armarik gabe, Oria ibaiaren ezkerraldean milaka militar kolpistek eta paramilitar ultraeskuindarrek aurrera egitea 34 egunez geldiaraztea lortu zuten”.
Hain zuen gertakari horiek azaleratuko ditu Almortzaren liburuak. Urriaren 6an aurkeztuko da, 19:00etan Zizurkilgo Udaletxeko pleno aretoan izango da aurkezpena. Hala diote hiru alkateek. “Gure aitona-amonak oroitu nahi ditugu: borroka egin eta ondorengo diktadura frankista jasan zuten haiek. Hau da, gerra galdu ostean, lubakiez harago, etxeko bakardadean, eusteko gai izan ziren haiek. Umiliatu eta isilarazi egin zituzten haiek, baina inoiz memoria kentzea lortu ez zuten haiek”.