Baina, ez nator Finlandiako hezkuntzari buruz hitz egiteko asmoz. Izan ere, ez daukat behar adina informazio iritzi argumentatu bat emateko. Ebaluazioa, ordea, aztergai bihur dezakegu.
Izen aparta du Finlandiako hezkuntza sistemaren kalitatea gorenera eraman duen frogak: PISA. Argi gera bedi izena ez datorkiola Italiako dorrerik famatuenetakoa dagoen herritik, baina, antza, gutxienez, badu. Dorrea bera begiratzen zaion puntuaren arabera zuzen dago edo ezkerrera zein eskuinera okertua dago. Normala, ezta? Ba eskolako ebaluazioarekin ere antzeko zerbait gerta dakiguke. Emaitza desberdina izango da begiratzen zaion puntuaren arabera, ezta?
Gure ebaluazio sistema ikasleen gaitasunak bilatzera bideratu behar dugu, soilik horretara. Xede nagusi hori hartuta ez da zilegi ikasle batek dituen hutsuneetan azentua jartzea, alderantzizkoa hobe da, dituen gaitasunak indartzea, hain zuzen ere. Badakit, oso konplikatua da. Baina, aldi berean zoragarria ere izango litzateke. Argi daukat ebaluazioaren aldaketa hori lortzen dugun egunean, ikasle guztien eskola urteak ongi aprobetxatutako urteak izango direla, gaur egun modan dagoen eskola porrota atzean uzten hasiak izango garela eta etorkizuneko gazteek gaur dutena baino argiago izango dutela zer egin nahi duten euren bizitzarekin. Beraz, beste ezer aldatzen hasi aurretik, alda dezagun eskoletan ebaluazioari buruz daukagun ikuspegia.