BALERDIPETIK

Etorkizuneko oroitzapenetan ezinbestekoa

Erabiltzailearen aurpegia Inaxio Arin eta Mattin Jauregi 2022ko urr. 23a, 19:59

Ez daukanak ongi ohi daki edukitzea zein den ona… Inoiz entzun al duzu erleen amaierak gure amaiera ekar dezakeela? Gure amaiera ez dakit, baina gure ingurumenarena bai.

Garrantzia handiko intsektua da erlea. Bere lana eztia egiteaz harago doa. Eztirik gabe bizi gintezke, bai; baina beste lanak egiteari utziko balio… Hor dago gure ingurumenean erleak duen eginkizun garrantzitsuena: polinizazioa, loreen ernalketa.

«Txikitako oroitzapenen artean dauzkat gordeta aitona-amonekin gaztainak biltzera joandako egunak. Bota zaharren laguntzaz morkotxak zapalduz gaztainak ateratzen ziren bistara. Bi poltsikoak betetzerakoan gerturatzen nintzen amonarengana saskian biltzeko. Zenbat atzamar punta zulatzen genituen morkotx horien orratz zorrotzekin… A ze tiro hotsa gaztainak erretzen ziren bitartean… Ez nekien erlea gaztain loreetan ibiliko ez balitz, ez genukeela horrelako unerik biziko».

Loreek nektar gozo bidez erakartzen dituzte erleak. Erlea nektar bila joaten denean, hankako orrazi bidez polena biltzen du pilotatxoak osatuz. Polen hori landareen zati arra da. Loreek beraien fruitua eman ahal izateko garraiatuko du erleak polen hori; lorez lore, zati arra zati emean utziz.



«Oso masusta zaleak ziren nire lehengusu gazteak, sastraka handienaren bila ibiltzen ginen, bertan baitzeuden masustarik handienak ere. Masusta gorri ondu gabeak, berdeak, eta beltz-beltzak. Ezpain moreekin agurtzen genituen egunak… Ez nekien erlea masusta loreetan ibiliko ez balitz, ez genukeela horrelako unerik biziko».

Badira erlea galdutzat eman duten herrialdeak. Erlea galtzeak dakartzan arazoez aski jabeturik daude, noski. Melokotoi zuhaitzen loreak banan-banan ernaldu behar izaten dituzte artifizialki.

«Txooootx! Zenbat parranda kupel bete sagardoren ondoan, zenbat algara, bertso txar eta dantza urtez urte Euskal Herri osoan… Ez nekien erlea sagarrondo loreetan ibiliko ez balitz, ez genukeela horrelako unerik biziko».

Ba hori. Garrantzia handiko intsektua da erlea. Zure etorkizuneko oroitzapenetan ere bai.

Ez diogu hau kapritxo hutsagatik: lagun gaitzazu . Eduki hau guztia doan ikus dezakezu euskarazko hitzik gabeko Tolosaldea ez dugulako irudikatzen. Atarikide, iragarle eta erakunde askoren laguntzarik gabe ez litzateke posible hori. Gero eta komunitate handiagoa sortu, orduan eta sendoagoa izango da Ataria: zurekin, zuekin. Ez utzi biharko gaur egin dezakezun hori: egin zaitez Atarikide!


EGIN ATARIKIDE!