Israeli buruzko nazioarteko justizia gortearen ebazpena: nork eta noiz betearaziko du?

Erabiltzailearen aurpegia Garbiñe Biurrun Mancisidor 2024ko ots. 16a, 07:58
Palestinari elkartasuna adierazteko egindako manifestazioa, Tolosan. Artxiboko irudia. R.C.G.

Urtarrilaren 26an, Nazioarteko Justizia Gorteak Hego Afrikak Israelen aurka jarritako genozidio-salaketari buruzko erabakia jakinarazi zuen.

Ebazpen horretan Gazako biztanleria zibila babesteko premiazko behin-behineko neurriak hartzen dira, planteatutako auziaren funtsari buruzko ebazpena eman arte —hau urte batzuk barru gertatuko baita—, kontuan hartuz Gazako egoera humanitarioa oraindik gehiago larriagotu daitekeela behin betiko ebazpena eman baino lehen.

Eta ez da ahaztu behar, halaber, Hamasek atxikitako bahituen zortea dela eta Auzitegiak kezka larria agertu eta berehala askatzeko eskatu duela.

Auzitegiak ez du ikusten, oraingoz, Israel Gazan egiten ari dena genozidioa denik eta ez du eskatzen su-etena edo ekintza militarrak geldiarazteko. Baina, hala ere, azpimarratu behar da ebazpen hau Gazako palestinarrei laguntzeko eta, ahal bada, kalte eta suntsipen handiagoa saihesteko aurrerapausoa dela.

Azpimarratu behar da Gorteak kasuarekin aurrera egiteko jurisdikzioa duela baieztatu eta oso kontziente dela eskualdean gertatzen ari den giza tragediaren handitasunaz adierazi duela.

Hartutako neurri zehatzak ere positiboak dira. Israeli hau ezartzen zaio: beharrezko neurri guztiak hartzea, genozidatzat har daitekeen edozein ekintza eragozteko; bere armadak genozidio-ekintzak egingo ez duela bermatzea; Gazan genozidioa egitera bultzatzen duen edozein iruzkin publiko prebenitzea eta zigortzea; laguntza humanitarioa bermatzea; genozidio-kasu batean erabil daitezkeen probak ez suntsitzea; txosten bat aurkeztea Gorteari hilabeteko epean.

Asko izan dira erabaki horri buruzko erreakzioak, guztiak espero zitezkeenak.

Alde batetik, Israelek, Hegoafrikaren akusazioa ukatu eta oinarririk gabetzat jo eta gero, ez du onartu erabaki hori eta ziurtatu du bere herrialdea eta herritarrak babesten jarraituko duela, nazioarteko zuzenbidea errespetatuz.

Bestalde, Hamasek pozik hartu du epaia, eta adierazi du «Israel isolatzen eta bere krimenak Gazan erakusten laguntzen dion gertaera garrantzitsua» dela. Eta ildo beretik jo du Palestinako Agintaritza Nazionalak.

Gainerako eragileei dagokienez, azpimarratu behar da Ameriketako Estatu Batuek positiboki hartu dutela erabaki hori, eta azpimarratu dutela funtsik gabea dela Israelen aurkako genozidio-akusazioa. Eta Europar Batasunak ebazpen hau modu eraginkorrean eta berehalakoan aplikatzeko eskatu duela, Nazioarteko Justizia Gortearen erabakiak lotesleak direla gogoraraziz.

«Hor dago ebazpenaren garrantziaren gakoa. Benetan, lotesleak dira Gortearen erabakiak»

Eta hor dago ebazpenaren garrantziaren gakoa. Bada, benetan, lotesleak dira Gortearen erabakiak, Nazio Batuen Gutunaren 94. artikuluak zehazten duenez.

Eta arau honek ere esaten duenez, alderdi batek Auzitegiak ezarritako betebeharrak betetzen ez baditu, besteak Segurtasun Kontseilura jo dezake eta honek, beharrezkotzat jotzen badu, gomendioak edo neurriak eman ditzake epaia betearazteko.

Argi dirudi Israelek ez dituela beteko ezarri zaizkion neurriak. Beraz, galdera da Segurtasun Kontseiluak horiek betetzeko zein beste neurri agindu ditzakeen. Eta, noski, zer neurri hartuko dituen Nazio Batuen Estatu kide bakoitzak.

Zer egingo du, adibidez, Europar Batasunak, hitz egiteaz gain? Suposatzen dut Nazioarteko Gortearen erabaki hau ezerezean geratuko dela, nahiz eta Segurtasun Kontseilura joan, Israelgo Estatua aitortu zenetik gertatu den bezala.

Gazaren aurkako eraso lazgarrien hilabete hauetan Israelen aurkako neurri eraginkorrik ez delako hartu, hitz deigarriez gain.

Europar Batasuna ez da gai izan inolako erabakirik hartzeko —barne akordioa lortzeko zailtasuna ere argi geratu da—, Ukrainaren inbasioaren ondoren Errusiaren aurka gertatu zena ez bezala —justu eta merezita, noski—.

Azken 70 urte hauetan gertatutakoa oso adierazgarria da: Israelek Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluaren Ebazpen ia guztiak urratu ditu eta Palestinako lurraldean bere kokaguneak areagotu ditu, ondoriozko indarkeria olatuekin, biktimen datu lazgarriekin.

Eta jasanezina den arren, ez dut espero orain ezer aldatzea.

Ez diogu hau kapritxo hutsagatik: lagun gaitzazu . Eduki hau guztia doan ikus dezakezu euskarazko hitzik gabeko Tolosaldea ez dugulako irudikatzen. Atarikide, iragarle eta erakunde askoren laguntzarik gabe ez litzateke posible hori. Gero eta komunitate handiagoa sortu, orduan eta sendoagoa izango da Ataria: zurekin, zuekin. Ez utzi biharko gaur egin dezakezun hori: egin zaitez Atarikide!


EGIN ATARIKIDE!