Osasunaren Mundu Erakundeak OMEk- ohartarazi duenez, osasun-langileen urritasun kritikoak 47 herrialderi eragiten die horietako 32 Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Sahelen. Hori funtsezko oztopoa da gaur egun osasunari buruzko 3. Garapen Jasangarriaren Helburua (GJH) betetzeko. Izan ere, helburu hori benetako utopia da oraindik Afrikan, osasun-sistemen kate osoan.
Datuak oso adierazgarriak dira: Europar Batasunean EBn-, batez beste, 43 mediku eta 99 erizain daude 10.000 biztanleko; Saharaz hegoaldeko Afrikan, berriz, ratio hori 3 eta 18 baino ez da, hurrenez hurren.
Bestalde, gure inguruko mendebaldeko herrialdeetan, medikuen %12 eta %25 artean atzerrian trebatu dira -mende honetako lehen bi hamarkadetan zifra hauek bikoiztu egin dira-.
Ez ahaztu, bestalde, EBra iristen diren osasun-migratzaile gehienak Europatik bertatik datozela, baina baita Latinoamerikatik ere medikuen %28, eta Mediterraneo ekialdeko herrialdeetatik %16, baita Saharaz hegoaldeko Afrikatik ere -%6-. Migrazio-mugimendu hauek EBn arautzen hasi dira, errazago egin daitezen Euskadin ere neurriak iragarri ditu Eusko Jaurlaritzak-.
Horrela, deigarria da osasun-arloko profesionalak oinarrizko osasun-sistema bermatuta ez dagoen eskualdeetatik gurea bezalako eskualde oparoetara lekualdatzeak dakarren paradoxa handia. Paradoxa honek dilema etiko garrantzitsuak ditu:
Alde batetik, gure lan-merkatuan sartzeko prestakuntza hobea duten langileen mugikortasuna errazten dugun bitartean horrela interesatzen zaigulako, gainerako migratzaileei ateak ixten dizkiegulako;
Bestetik, mugimendu horrek herrialde ahulenetako osasun-sistema prekarioak are gehiago kolpatuko dituen talentu-ihesa eragin dezakeelako.
Horregatik, ezinbestekoa da mugimendu horiek behar bezala arautzea, haien abantailak aprobetxatzeko eta arazoak gutxitzeko. Eta, egia esan, hori posible da, aipatutako txostenak adierazten duen bezala.
"Esperientzia horiek erakusten dute migrazioak, behar bezala kudeatuta, oparotasun komunerako eta osasun globalerako aukera bat direla, eta jatorrizko eta helmugako herrialdeetako gizarteen eta herritarren garapena eta ongizatea sustatzen dutela"
Bai, emigratzeko aukerak onurak ekar diezazkieke jatorrizko herrialdeetako osasun eta ekonomia-sistemei, eta, horretarako, beharrezkoa da hori ahalbidetuko duten neurriak hartzea legezko migrazio seguru eta ordenatu baterako nazioarteko akordioak, batez ere, baina baita OMEren jarduera-kodea zentzuz aplikatzea ere-, osasun-langileak kontratatzeko eta, noski, migrazio-politikaren erreforma disruptiboa egiteko.
Helburu horiek erronka handia dira estatuentzat, eta, horretarako, lankidetzak ere zeregin erabakigarria izango du. Ildo horretan, dagoeneko esperientzia oso positiboak daude hainbat herrialdetan. Euskadin bezala, adibidez, eLankidetzak sustatutako Guinea-Bissaurekin lankidetza-programa baten bidez, herrialde horretako osasun-sistemaren kalitatea eta eraginkortasuna indartzeko, besteak beste, osasun-arloko langileen etengabeko osasun-prestakuntzaren bidez.
Esperientzia horiek erakusten dute migrazioak, behar bezala kudeatuta, oparotasun komunerako eta osasun globalerako aukera bat direla, eta jatorrizko eta helmugako herrialdeetako gizarteen eta herritarren garapena eta ongizatea sustatzen dutela. Hau guztia bereziki ikusten da osasunaren eremuan.