Baina Annak ez dauka eskubiderik: ez du nortasun-agiririk, ezta pasaporterik ere; ezin du udal-errolda batean alta eman, ezta udal-zerbitzu publikoetan sartu ere; ezin du gizarte-prestaziorik eskatu, ezta erreferentziazko lehen mailako arretako osasun-zentrorik izan ere, eta ez dauka osasun-txartelik; eskola batean eskolatuta dago, baina norbaitek mesede hori egin diolako, baina ezin du eskolaz aldatu eta ezta kanpoko jarduerarik egin.
Eta zergatik? Bada, Anna, 2018ko maiatzean Tarifara modu irregularrean iritsi zelako ontzi batean, ama kamerundarrarekin. Eta, ordutik, Espainian bizi da, kontatu berri dudan modu irregular eta bidegabean.
Eta zergatik hori? Anna Marokon jaio zelako, bere ama migrazio-bidean zegoenean Kamerundik. Eta Kamerunek ukatu egin diolako bere amak berarentzat eskatu zuen nazionalitatea. Eta Marokok gauza bera egin duelako.
Ai, zein herrialde krudel eta ankerrak! Haur bat nazionalitaterik gabe, eskubiderik gabe eta existentziarik gabe uztea...
Izan ere, gauza bera egin zuen Espainiak, ukatu zizkionean Erregistro Zibilean inskribatzea eta Espainiako nazionalitatea. Eta zergatik? Bada, Annari nazionalitate hori aitortzeko betebeharrik ez dagoela eta neskato horren oinarrizko eskubideak ez direla urratzen argudiatuta.
Zorionez, bere amak, laguntza handi eta onarekin, Espainiako Justizia Ministerioaren erabaki hori inpugnatu zuen. Eta 2021eko azaroan Donostiako Epaitegi batek bere eskaera onartu eta adierazi du Annaren oinarrizko eskubideak urratu direla eta jatorrizko espainiar nazionalitatea eta jaiotzaren inskripzioa aitortu behar zaizkiola.
Baina Estatuko Abokatutzak, Justizia Ministerioaren ordezkari gisa, epai horren aurkako errekurtsoa aurkeztu zuen, Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak maiatzaren 11ko epaian atzera bota dituen argudioekin, epaitegiaren erabakia berretsiz.
Ezinbestekoa da Auzitegiaren arrazoibideak ezagutzea. Labur-labur, honako hauek dira: Espainiako arau nazionalen interpretazioa egiten du, Giza Eskubideen Deklarazio Unibertsala, Haurren Eskubideei buruzko 1989ko Nazio Batuen Konbentzioa eta Aberrigabeen Estatutuari buruzko 1954ko Konbentzioa kontuan hartuta; Annaren amak Kamerungo nazionalitatea aitortzen saiatzeko egindako ahalegina azpimarratzen du; aitortzen du neskatoari espainiar nazionalitatea esleituz bakarrik bete daitezkeela nazioarteko arau guztiak; izan ere, Anna apatridiako linboan mantenduz gero, desberdintasun-egoeran egongo litzatekeela beste adingabe batzuekiko, eta oinarrizko eskubideak nabarmen murriztuko litzaizkiokeela.
Estatuko Abokatutzak dagoeneko iragarri du ez duela errekurrituko epai aitzindari hori. Ziur aski ez du argudiorik izango, orain arte erabilitakoez gain.
Hori guztia, zalantzarik gabe, berri bikaina da Annarentzat, azkenean «existituko delako», eskubideak izango dituelako. Baina herritar guztientzat ere gauza bera beharko luke izan. Ona delako giza eskubideentzat eta baita, apur bat bada ere, hain bidegabea den mundu hau hobetzeko.
Hau ere gure esku dago, gure botoa —botoa ematen badugu—, gure hitzean eta gure isiltasunean.