2024. urtearen hasieran Kanariar Uharteetan egin ziren lehen manifestazioetatik hasi eta urrian eta azaroan Madrilen eta Bartzelonan egin ziren mobilizazio erraldoietara arte; milioika pertsona, batez ere gazteak, higiezinen espekulazioaren eta gure soldaten zati gero eta handiagoa bereganatzen duten etxejabe errentarien harropuzkeriaren aurka borrokatzera atera gara.
Indar handia erakusten ari den mugimendua, alokairuen greba errealitate bihurtzeko antolatu eta indartu behar duguna. Erregimeneko komunikabideetako soldatapeko tertuliakide eta iritzi-emaile guztiak ideia horren aurkako kanpaina basati bat egiten ikusteak erakusten du kontsigna horrek duela hilabete batzuk izan zuen eraginari dioten benetako beldurra.
Milioika pobretzen gaituzten politika kapitalisten salaketa bihurtu da borroka hau. Alderdi Popularra, EAJ eta eraikuntzako eta higiezinen sektoreko enpresari handiak zuzenean seinalatzen ditu, baina ez horiek bakarrik. Era berean, PSOE-Sumar Gobernuari seinalatzen dio neurri eraginkorrik ez hartzerakoan duen erantzukizun nabarmenagatik eta baserritar errentarien babes negargarriagatik.
PSOE-Sumar Gobernuak espekulatzaileak eta errentariak aberasten laguntzen du
Datuek argi uzten dute: alokairuek %14ko igoera historikoa izan dute 2024an. Milioika familiak beren diru-sarreren %60 behar dute beren etxea ordaintzeko - ehuneko hori are basatiagoa da gazte gehien-gehienentzat.
2008ko krisia aldaketa puntua izan zen. 2002an, familien %80,7k ohiko etxebizitza jabetzan zuten. Hogei urte geroago, ehuneko hori %72ra jaitsi zen. Joera hori bizkortzen ari da, eta higiezinen propietatearen jabetzaren kontzentrazioak aurrera egiten du. Etxebizitzaren salerosketa, 2024an, 641.919 eragiketakoa izan zen, 2007tik izandako bigarren handiena. Prezioen batez besteko igoera %11,2koa izan da aurreko urtearekin alderatuta, eta 2008ko higiezinen burbuilaren unerik gorenekoak gainditu ditu.
Higiezinetan egindako inbertsioa, turismoaren sektorearen hedapenarekin eta gorakadarekin lotura estua duena. Eta espekulazio eta negozio iturri basati bihurtu da jabe txiki, arrazista eta matxista horientzat, EAJren, PPren eta Voxen oinarri direnentzat. Baita nazioarteko enpresa handientzat eta inbertitzaileentzat ere.
Demagogia hutsa da PSOE-Sumar gobernuak aldian-aldian txundituta iragarritako neurriak. Etxebizitza publikoak sortzea ezerezean geratzen da eraikitzeko ekimena esku pribatuetan uzten delako. Zein higiezin-sustatzailek aukeratuko du etxebizitza prezio mugatuetan eraikitzea, bigarren eskuko merkatuan etekin izugarriak lor baditzake?
Are gehiago, neurri horiek errentatzaileei eta espekulatzaileei egiten diete mesede. Dirulaguntza mamitsuak eskaintzen dizkie, normalean zerga-kenkarien bidez, alokairuen prezioa beren borondatez moteldu dezaten. Azken emaitza, prezioak ez dira jaisten eta laguntzak parasito horiek poltsikoratzen dituzte.
Norabide horretan doa Bartzelonako Udalak -PSCk gobernatzen du, Barcelona en Comuren babesarekin- etxegabetzeko mehatxupean zeuden Casa Orsolako maizterren borrokari eman dion erantzuna. Desjabetzea planteatu beharrean, Udalak higiezina erostea erabaki zuen funts putreak 2021ean ordaindu zuena baino %70 garestiago. Hau ez da espekulazioaren aurka borrokatzea, diru publikoarekin elikatu eta gizentzea baizik!
PSOEk eta Sumarrek hasitako bidetik ez dago etxebizitzaren arazoari konponbiderik. Ez dugu ezer espero behar haiengandik, eta, horregatik, gure mobilizazioetan adierazten den haserrea indar eraginkor bihur dadin, arazoaren errora doan programa bat eraiki behar dugu. Hau da Ezker Iraultzailetik proposatzen dugun programa:
● Titulartasun publikoko bi milioi etxebizitza eraikitzea alokairu sozialerako, besterendu ezin daitezkeenak eta LGSaren %20 gainditzen ez dutenak. Horretarako, bankuen, funts putreen, espekulatzaileen eta etxe-jabe errentarien esku dauden etxebizitzak desjabetzea, kalte-ordainik gabe, Sarebek oraindik kudeatzen dituen etxebizitzekin batera. Etxebizitza unibertsal publikoaren parke hori borrokan inplikatutako sindikatu, batzar eta etxebizitzen kolektiboen kontrolpean eta kudeaketa demokratikoaren kontrolpean egon behar da.
● Alokairu guztiak topatzea egungo prezioen batez bestekoa % 50 jaitsita. Maizterrak babesten dituzten alokairu-kontratu mugagabeak eta neurrigabeko klausulen debekua.
● Alokairu guztiak berehala topatzea, metro karratu bakoitzeko egungo prezioen batez bestekoa %50 jaistea dakarren gehieneko muga ezarriz. Edozein motatako abusuzko klausulak debekatzea, eta etxeko arau-hausleei zehapen eredugarriak ezartzea.
● Alokairuko kontratu mugagabeak ezartzea, maizterrak babesteko eta gehiegizko igoerak eragozteko.
● Hiri-lurzoruaren eta lurzoru urbanizagarriaren desjabetzea, kalte-ordainik gabe, inbertsio-funtsen, bankuen eta higiezinen espekulatzaileen esku. Higiezinen agentzia handien eta eraikuntza-enpresen desjabetzea. Lurralde guztietan eraikuntzako enpresa publikoen estatu-sarea sortzea, langileen kontrolpean. Horrela, lizitazio publikoen ustelkeria odoltsua amaituko litzateke eta etxebizitza merkatutik aterako litzateke.
● Turismo-alokairua edo sasoiko alokairua debekatzea bizitegi-defizita duten eremuetan.
● Etxegabetzeak legez debekatzea. Aski da langile klasearen pobretzeaz. Auzo eta langileen autodefentsa Desokupako eskuadrista faxisten eta haien higiezinen negozioaren aurka.
Mobilizazioari eta borroka kolektiboari esker, hilabete hauetan gure amorrua gatazka sozial oso indartsu bihurtu dugu. Apirilaren 5ean, egun berean manifestazio jendetsu bateratuetan protagonista izango gara, eta hori aurrerapauso handia da. Baina garaitzeko, garrasi arranditsu hori borroka luze eta sendo bihurtu behar da, Gobernu zentrala eta autonomikoak garaitzeko eta banketxeak, funts putreak eta etxejabe errentariak paretaren kontra jartzeko gai dena.
Horregatik, alokairu-greba antolatu behar da, eta ekintza langile klase osora zabaldu. Eta ekintza horretan laguntza-masa kritiko hori metatuta, behetik lan egin behar da herrialdea erabat geldiarazteko greba orokor handi batean, sindikalismo borrokalariaren eta borroka emateko prest dauden erakunde eta mugimendu sozial guztien parte-hartzearekin.
Joan den mendeko hirurogeita hamarreko hamarkadan bezala, borroka klasistako estrategia batekin, non langileek beren zigilua eta indarra jarriko duten herrialdea geldiaraziz, egoera hori iraultzea eta benetako garaipen bat lortzea lortuko dugu.