Aldi honetan argitaratu ditugun adierazpen askotan adierazi dugu. 78ko erregimenak ekimenari berriro heldu ahal izan dio eskuin katalanista bati esker, independentista gisa aurkeztu arren, Kataluniako burgesiaren adierazpen estrategikoei jarraitzen baitie. Eta Kataluniako burgesiak behingoz lurperatu nahi du 2017. urteko urrian irekitako krisi iraultzailea, aspaldi eskuetatik ihes egin zion mugimendua behin betiko ito eta negozio onak egiten jarraitu. Puigdemont eta Juntsen norabide berean, ERCko buruzagiek Generalitatearen kudeaketa egin dute, murrizketa sozialetan eta PSC eta PSOErekin itunetan oinarrituta, eta errepublikaren aldeko borrokari uko egin diote.
"Normalizazioa" errentagarri egiten dute PSCk eta eskuinak
Parlamenterako hauteskundeetan lehen aldiz irabazi zituen PSC-k boto eta eserleku gehien: % 27,96, 872.959 boto eta 42 diputatu lortu zituen, hau da, 2021ean baino 218.193 boto eta 9 diputatu gehiago. Carles Puigdemont buru duen Junts-en hautagaitza %21,61, 674.896 boto eta 35 diputatuk osatzen dute, 2021eko emaitzekiko 104.357 boto eta 3 diputatu gehiago.
Indar independentistek jasaten duten makilakada gogorrari esker lortzen du garaipen hori. Junts, ERC eta CUPen boto globala 2.078.000 bototik (2017an) 1.229.881 botora (2024an) jaitsi da. Milioi bat boto gutxiago!! Lehen aldiz, prozesua hasi zenetik, independentismoak ez du gehiengo absoluturik lortzen. Ziklo bat ixten duen inflexio-puntua.
Baina, gainera, Kataluniako askapen nazionaleko mugimenduaren barruan, eskuinerako joera nabarmentzen da, Junts lehen indar independentista gisa sendotuta, Konbergentziaren diskurtso erreakzionario klasiko batekin, eta Gazako genozidio sionistari laguntza irekia emanda. Honi Parlamentean eskuin-muturreko indar xenofobo bat sartu izana gehitu behar zaio, hala nola Aliança Catalana, 118.302 boto eta 2 diputaturekin.
Biraketa hori osatzeko, erreakzio espainolistak ere, PP eta Voxek, aurrera egin dute, bien artean %18,93 lortu baitute, eta 591.138 boto (2021ean baino 263.564 gehiago). Boto horien erdiak baino ez dira Cs fagozitatzetik etorri. PPk boskoiztu egin du aulkien ordezkaritza, 3tik 15era, eta hirukoiztu egin ditu botoak. Gehien igo den alderdia da: 109.067 bototik 342.584 botora. Eta ez du Vox-en kontura egiten, 2021ean baino 30.433 boto gehiago lortu baititu. Bartzelona hirian, PPk ERC ere gainditzen du, eta hirugarren indarra da.
Katalunia erabakigarria izan zen uztailaren 23ko estatu-hauteskundeetan eskuina geldiarazteko. Horregatik, emaitza horiek ez dira batere bitxiak: sendotzen ari den joera erakusten dute, eta ez da saihestuko Pedro Sánchezen eta Yolanda Díazen Gobernuak beren politika kapitalistekin jarraitu nahi badute.
Lehen esan dugun bezala, ezkerrerago dauden sektoreen eta gazteen artean sortutako frustrazio izugarria %42,06ko abstentzioan islatu da, 2017an edo 2015ean baino 20 puntu gehiago. Eta hori guztia baliatzen ari da eskuin muturrekoa bere demagogia atzerakoia, arrazista, matxista eta etorkinen aurkakoa sendotzeko, prekarietateak eta pobretzeak, soldata miserableek, zerbitzu publikoen porrotak eta etxebizitza faltak jota jarraitzen duten langile-auzoetan eta herrietan.
Puigdemont efektua eta ERCren porrota
Emaitza horiei buruzko azalpen patetikoak, bai Puigdemont-ek, bai Junts eta ERCko buruzagiek, unitaterik ezari leporatuta, ezin dute errealitatea ezkutatu. Izan ere, ERCren lau urte hauetan, lehenik Junts-ekin eta gero bakarka, bi taldeak buru-belarri aritu dira 78ko erregimenarekin zubiak berreraikitzeko, Kataluniako burgesiaren agenda politiko, ekonomiko eta soziala aplikatuz.
Puigdemont-ek masa-sektoreen arteko autoritatea mantentzen duen arren, erbestealdiaren eta erreakzio espainolistak eta Estatuaren aparatoak dioten gorrotoaren ondorioz, keinuen eta diskurtsoen politikak, maniobra erretoriko hutsen politikak, gero eta eragin mugatuagoak ditu. Egia da Junts dela 2021ekiko bozketa hobetzen duen indar independentista bakarra, baina oso urrun geratzen da 2017an lortutakotik (948.233 boto), eta ERCk eta CUPk galdutako 240.000 botoen zati bat baino ez du jasotzen.
Puigdemont-en kanpainaren ardatza Konbergentzia 2.0 hori berreraikitzea izan da. Eredu hori, espekulazio-makroproiektuak, zerbitzu publikoen pribatizazioak eta suntsiketa, edo PP eta Vox-en inbidiorik ez duen immigrazioaren aurkako diskurtso arrazista dira. Kataluniako patronalak, Fomentek, txalotu zuen Puigdemont bat, enpresaburu esanguratsuak dituena bere zerrendetan, eta hauteskunde-kanpainan Artur Másek eta Jordi Pujolek parte hartu zutena!
ERC da, ezbairik gabe, hauteskunde hauetan galdu duena. 2017an izan zuen laguntzaren bi heren eta 2021ean lortutako hiru bototik bat galtzen ditu. Kataluniako errepublikaren aldeko borroka bertan behera uztearen eta Generalitatean bultzatutako politika kapitalisten ondorioa da: osasuna eta hezkuntza publikoa suntsitzea, etxebizitza eskuratzeko ezintasuna, inflazioaren hazkundea, desberdintasuna eta pobrezia, etab...Politika horiek patronalaren eta Ibex35aren aginduei jarraitzen diete, eta gutxi bereizten dira Kataluniako eskuinaren politiketatik.
Illak katua uretara eramaten du
Urte hauetan gertatutakoa kontuan hartuta, logikoa da onuradun nagusia PSCa izatea.
Kataluniako herriaren altxamenduaren eta Estatuaren aparatuak eta erregimeneko alderdiek erantzun zioten errepresio polizial eta judizial bortitzaren ondoren, Sanchezek "bakegile" gisa izan duen jokabideak eragina izan du. Zauriak itxi eta zubiak berrezartzeko beharra planteatuz, indultuak edo amnistia bezalako neurriak onartuz, hori bai askapen nazionaleko masen mugimenduak erakutsitako indarrari esker, eta erreakzioaren eraso amorratuen aurrean, PSCren aldeko boto erabilgarria indartu egin da.
Errealitate horri Podemosen desagerpena gehitu behar zaio, ezin izan baita aurkeztu, eta Comuns-Sumar PSOEren eranskin gisa ulertzea. Yolanda Díaz eta Ada Colauk babestutako hautagaitzak 13.500 boto atzera egin du, %6,77tik %5,82ra, eta bi diputatu galdu, 8tik 6ra, duela 20 urte Iniciativas per Catalunyak lortutako ehuneko gutxiagorekin gelditzen da.
Pedro Sanchez eta Illa PP-Vox alderdiek Estatu mailan izan duten aurrerapenaren aurrean aukerarik onena bezala aurkeztu dira. Aldi berean, langile-klase erdalduneko sektoreei dei egiten zieten, proces-urteez nekatuak, eta inoiz ez zaienak programa bat proposatu Kataluniako errepublikaren aldeko borroka beren eguneroko arazoei helduko dieten neurri sozialekin lotzeko: osasun-arloko itxaron-zerrendekin amaitzea, alokairuen neurrigabeko igoera geldiaraztea, lan-prekarietate gero eta odoltsuagoarekin amaitzea, eta abar. Langile klase horrek mesfidantza handia du Juntseko buruzagi burgesekin, Kataluniako betiko oligarkiarekin, eta ERCk eta ezker independentistak ez diote alternatiba bat eskaintzen jakin.
Borrokarako ezker iraultzaile bat altxatu behar da!
Hauteskunde-egunari buruzko beste datu negatibo bat CUPek izan duen atzerakada izan da, emaitza txarrenetako bat lortu baitu: 127.850 boto, %4,09. Hau da, 2021ean baino 61.237 boto gutxiago, eta 9 diputatu izatetik 4 izatera pasatzea. 2015etik aurrera, hauteskunde babesaren %60 galdu dute. Eta hori guztia gazteek eta langile-klasearen sektoreek politika instituzional eta kapitalistarenganako desafekzio handiko testuinguru batean.
Esquerra Revolucionàriatik beste behin ere boto kritikoa eskatu dugu alderdi honentzat, bere militanteak borroka sozial eta sindikal guztien lehen lerroan egon direlako, eta ERCren Gobernuaren politika kapitalistak errefusatu dituen indar parlamentario bakarra izan delako, Palestinako herriaren aurkako genozidio sionista eta PSOE-Sumar Gobernuaren paper korapilatsua gogor salatu dituena, edo Ukrainako gerraren izaera inperialista adierazi duena.
Egia da gobernu- eta legebiltzar-ezkertiarren politikek, PSOE-Sumar-etik hasi - lehen Podemos ere, eta, ERC eta Comuns-eko buruzagietara,, frustrazioa eta etsipena eragiten dituztela, eta zailtasunak sortzen dizkiote antikapitalista eta borrokalaria dela esaten den erakunde bati. Errealitate hori ez ikustea zentzugabea da, hauteskundeetan izaten diren zailtasunak bezala, burgesiaren makineria mediatikoak kontrolatzen baitu.
Baina egia da, era berean, sistemak asimilatutako ezker honen krisia ondorio garrantzitsuak izaten ari dela masa-borrokan ere, Gazako genozidioaren aurkako mobilizazioan, borroka feministan edo arlo sindikalean ikusten ari den bezala, Katalunian CCOO eta UGTren burokrazia borrokatzeko bloke sindikal indartsua osatu zuten. Aukerak ere eskaintzen dituen krisia
Horregatik, CUPen emaitzek azterketa zintzo bat eskatzen dute, baloirik kanpora botako ez duena eta egindako akatsak planteatuko dituena. CUPen hauteskunde-kanpaina bera sakoneko akats estrategikoetan tematu da, eta ERCrekin eta Juntsekin Kataluniako Gobernuan sartzeko prest daudela esan dute etengabe. Hori al da askapen nazionaleko mugimenduaren krisiaren konponbidea? Gobernu kapitalista batean sartu?
Kontrakoa da, hain zuzen ere. Junts eta ERC dituen gobernu bat bateraezina da klase-independentziarekin, Kataluniako errepublika osasunaren eta hezkuntza publikoaren aldeko borrokarekin, soldata duinen aldeko borrokarekin, langile-familientzat eskuragarria den etxebizitza publiko baten aldeko borrokarekin, edo elektrizitate eta bankuen nazionalizazioarekin lotzen duen programa sozialistarekin. 78ko erregimenarekin hausteak Estatu espainiarreko kapitalismoarekin haustea esan nahi du, eta hori, gertakariek erakutsi duten bezala, ez dute inoiz egingo Juntseko buruzagi burgesek, ezta ERCko sozialdemokratek ere.
Azken hamabi urteetako esperientziak erakusten du ezinezkoa dela Kataluniaren askapen nazionalean milimetro bat aurrera egitea, are gutxiago bizi-baldintzak eta eskubide sozialak hobetzea, Junts eta Esquerrako buruzagien eskutik. Kataluniako errepublika sozialistaren aldeko borrokari lotuta ez dagoen independentzia planteatzea utopia erreakzionario eta inpotentea dela frogatu da.
Bat egin Esquerra Revolucionariako komunistekin!