Erraketan ongi moldatzen zela eta, frontoian negozioa zuen gizon batek fitxatuta, Madrilera joan zen Rosa Soroa gazte zelarik (Elduain, Gipuzkoa, 1945). Han aritu zen, profesional, Madrid frontoian. Bera bezala, Euskal Herriko hainbat neskak egin zuten antzeko bidea 1917tik 1980ra bitarte. Garai hartan erraketistek ez zuten sona handirik izan sorlekuan, baina azken urteetan haien istorioak argitara atera dira, batik bat Raketistak Lehen eta Orain kultur kirol elkartearen lanari esker. Bilobaren tabernan jarri du hitzordua Soroak, eta jokatutako azken partidan erabilitako erraketarekin agertu da.
Nola hasi zinen erraketan?
Hasi nintzen 14 urterekin. Tira, lehenago, herrian ibiltzen ginelako kalean, eta, gero, 14 urterekin, ama enteratu zen Tolosan entrenatzen zirela, eta hara joan ginen. Astean bi egunez joaten ginen, eta bost neska ibiltzen ginen, inguruko herrietakoak. Bi urtez egon nintzen Tolosan. Garai hartan, Madrilgo enpresari bat etorri zitzaigun, ikusi gintuen, eta handik denbora gutxira kontratatu gintuen Madrilera joateko.
Etxean babesa izan zenuen?
Amarena bai, baina aitarena ez. Nik antzematen nion ezetz, ez zitzaiola askorik gustatzen Madrilera joatearena. Baina Tolosara ere ez zen joaten ikustera. Ama maizago joan zen Madrilera ni ikustera. Lehenengo aldian ere, berarekin joan nintzen. Horrela ikusi zuen non eta nola geratzen nintzen.
Aldaketa handia izan zen Madrilera joatea?
Elduaindik Madrilera, hori zen aldaketa ikaragarria. Esaten nuen: «Nora etorri naiz? Ez dut ezer ezagutzen». Inpresioa egin zidan, baina segituan jarri nintzen, ez nuen problemarik izan. Bi partida jokatzen nituen egunean, eta ez nuen denborarik ere. Herrira gustura etortzen nintzen, baina Madrilen ere oso gustura ibili nintzen.
Euskaldunak ere baziren han?
Bai, bai. Hemengoak asko, beti izan dira. Baina nik debutatu eta gero euskaldun askorik ere ez zen sartu.
Garai hartan boladan zegoen erraketan aritzea?
Madrilen bai, baina hemen ez dut uste. Ni urtero etortzen nintzen, eta inork ez zidan galdetu ere egin. Jakin dut Donostian jokatzen zela, baina ez dakit zein urtetan. Nire garaian izan balitz, Madrilera ez nintzatekeen joango.
Etxean pilotazaletasuna zegoelako hasi zinen?
Frontoia etxe ondoan daukat; orduan, joaten ginen eskolatik ateratzean, eta lagunekin gustura aritzen ginen. Asko gustatzen zitzaidan, asko.
Baina familian tradizioa izan duzue, ezta?
Bai, nire aitak pilotan jokatu zuen, baina zale gisa. Gero, Miguel osaba eskuz oso ona zen, eta nire anaia ere eskuz aritu zen. Beste anaia, berriz, Miamin, zesta puntan aritu zen.
Ondorengoek jarraitu dute?
Ez, ez. Ez nire aldetik, ez anaiaren aldetik ere. Hor gelditu da.
Profesional aritu zinen Madrilen. Nolakoa zen jarduna?
Partida jokatu eta gero, kinielak jokatzen genituen. Zazpi jokatzen ziren arratsaldetan eta gauean lau. Kiniela jokatzea tokatzen bazen geratzen ginen kiniela jokatzeko. Txikitan, nire ilusioa zen kiniela jokatzea. Aurrenekoa jokatzea garrantzitsua izan zen niretzat, baina ez dakit nik irabazi nion edo berak niri. Baina hura poza zen, handik aurrera gehiagotan jokatu nuelako.
Nola jokatzen zen kiniela?
Partidako kiniela jokatzeko, izaten ziren sei, eta, gero, partida jokatzeko, lau. Partidetan beti jokatzen zen kiniela bat, eta, horretarako, bi gehiago sartzen ziren. Asko jokatu nituen.
Jende asko joaten zen partidak ikustera?
Ni joan nintzenean frontoiak leporaino betetzen ziren. Hori zirraragarria zen. Nahiko handia zen frontoia, eta jende asko sartzen zen. Baina, gero, azken urteetan, oso apal. Baina hasieran? Edozein egunetan betetzen zen. Arratsaldez gutxiago, baina gauez bai. Artekari asko egoten ziren, eta apustuak egiten zituzten.
Nolakoa zen giroa frontoia lepo betetzen zenean?
Iskanbila handia izaten zen. Erre ere egiten zen orduan, eta arropak usain handia hartzen zuen. Baina, tira, ez zegoen beste erremediorik. Ni oso gustura ibili nintzen, dena den.