«Elkartearen erronkak euskararenak ere badira»

Erabiltzailearen aurpegia Maider Galardi F. Agirre 2018ko mai. 29a, 09:25
Maialen Andres. FOKU

Idazlearen figura nobelari edo ipuinari lotuegi ez ote dagoen gogoeta egin du Ubedak. Idazlea, kazetaria eta diseinatzailea da, eta aniztasun hori islatu nahi du Euskal Idazleen Elkartean.

Orain bi hilabete hartu zuen EIE Euskal Idazleen Elkarteko lehendakaritza Garbiñe Ubedak (Ibarra, Gipuzkoa, 1967). Pixkanaka ari da elkartearen egunerokora moldatzen, baina finkatu ditu helburu batzuk jadanik. Euskal idazleen egoera euskararen egoeraren parekoa dela dio, eta gogoeta egin du eraldaketarako egin beharreko urratsez. Autokritika egin du: «Gauza gehiegi utzi ditugu instituzioen esku». Aukera berriak ere proposatu ditu.

Badira bi hilabete kargua hartu zenuela. Ongi hasi duzu bidea?

Hasi gara, eta ez da gutxi. Geure eguneroko martxa ez da ohiko lantoki batekoa. Zuzendaritza batzordean gabiltzanok mantsoago goaz, hilean behin biltzen gara, baina kokatu naiz, eta jadanik ikusi ditugu erronka batzuk. Nahiko nabarmenak ziren. Elkarteak baditu bi helburu nagusi: batetik, idazleari sustengu morala, fiskala eta nahi bestekoa ematea, eta, bestetik, literaturazaletasuna bultzatzea. Baina helburu horiek ezin dira bete bi gauza isolatu izango balira bezala. Idazleak ez dira beste unibertso batekoak. Idazleen Elkartearen erronkak euskararenak berarenak dira, eta hor gabiltza, ur handitan.

Lehenago ere bazinen zuzendaritza batzordeko kidea, eta izango dituzu lehentasunak.

Gauza bat da elkarte baten barruan egotea, eta bestea funtzionamendua ezagutzea. Elkarteak ikusten ez diren gauza asko egiten ditu barrutik, eta nik horixe ikusi dut zuzendaritzan pasatu ditudan bi urteetan; eguneroko praktika ulertzeko beta izan dut. Orain etorri da erronka pertsonala. Zuzendaritza taldeak nondik eraman nahi du taldea? Nora jo nahi dugu elkarte moduan? Eta hor ikusi ditugu lehentasun batzuk.

Zein dira, bada, ildo horiek?

Batetik, ikusi dugu, nekeagatik eta legeak aurrera egiten uzten ez digulako, agian inertzia batean erori garela. Gipuzkoara eta Bizkaira gehiegi mugatzen hasi ginen. Pixkanaka, Nafarroan gobernua aldatu denetik, lortu dugu zenbait idazle eskoletara eramatea. Hori oso positiboa izan da. Orain, gure erronka bada Lapurdira, Nafarroa Beherera eta Zuberoara ere hedatzea, eta proiektu batzuk abian jartzea. Bestetik, gutxi dira idaztetik bizi diren idazleak. Gehienak beste ofizio batean aritzen dira, eta liburua ateratzen dutenean arazo fiskalak sortzen zaizkie, bereziki Hego Euskal Herrian.

Zein dira idazlearen eguneroko arazoak, eta nola egin aurre?

Liburua argitaratu ostean, idazleek sustapen lana egin behar dute, eta arazo fiskal ikaragarriak sortzen dira, pertsona horri eskatzen zaiolako enpresa batek bezala funtziona dezan. Askotan, dirua galtzen ere ateratzen dira. Hor badago zeregin handia. Idazlearentzat, eta, areago, euskara lan tresna duenarentzat, estatus berri bat eskatu behar dugu. Frantzian, esaterako, kazetariek badute estatus berezi bat, aitortzen zaielako lan soziala egiten dutela. Gure hiru administrazioek hori bera aitortzea da nire ametsa, guk egiten duguna onura sozial bat baita. Gure altxorra, gure kultura, alegia, zaintzen eta eguneratzen laguntzen dugu.

Lurraldetasuna ardatz bat dela aipatu duzu, eta, horren adibide, zuzendaritza batzordean nazio ikuspegia txertatu duzue, ezta?

Ez da berria lurralde osoko kideak izatea zuzendaritza batzordean. Bereziagoa da idazlearen profil asko kontuan hartu izana, ez bakarrik fikzioa idazten dutenenak. Hala, taldea osatzen dugu Nora Arbelbidek, Peru Iparragirrek, Ana Galarragak eta lauok.

Idazlearen figura eraberritu beharra azpimarratu duzu.

Idazlea ez da liburuak idazten dituena soilik; areago, gaur egun liburu kontzeptua bera ere lausotzen ari da. Gure elkartean bertan badaude gidoilariak, era askotako idazleak... Ana Galarragak aniztasuna ematen dio zuzendaritza batzordeari. Berak ez du literatur idazle profila, baina idazlea da, idazten duelako. Idazlea liburuari eta fikzioari lotuegi ikusten dut nik. Idazteko eta argitaratzeko moldeak aldatzen ari dira, eta hori berreskuratu behar dugu.
 

Jarraitu Berrian irakurtzen.

Ez diogu hau kapritxo hutsagatik: lagun gaitzazu . Eduki hau guztia doan ikus dezakezu euskarazko hitzik gabeko Tolosaldea ez dugulako irudikatzen. Atarikide, iragarle eta erakunde askoren laguntzarik gabe ez litzateke posible hori. Gero eta komunitate handiagoa sortu, orduan eta sendoagoa izango da Ataria: zurekin, zuekin. Ez utzi biharko gaur egin dezakezun hori: egin zaitez Atarikide!


EGIN ATARIKIDE!