Oraingoan Inazio Artano artzain amezketarra dugu berriemale, Rexu Balerdi bedaioarraren laguntzaz. Inazio Artano Sagastume, “Elorrain” baserrian jaio zen duela 93 urte. Ia 80 urtez jardun du artzantzan Aralarko Etitzegi parajean eta egun, Tolosan bizi da. Rexu Balerdi Ondarza, Bedaioko “Elizetxea” baserrian jaio zen duela 80 urte. Mutikotan hasi zen ardiekin, nahiz eta gerora, lantegian jardun bizimodua ateratzen. Egun, Altzon bizi da.
XX. mende erdialdeko Aralarko artzaintza giroa azalduko digu Inaziok: bere saroia, joan-etorriak, ardiak, mendiko bizimodua, gazta egiteko modua... Beti ere Euskal Herri zaharrago eta aberatsago baten arrastoak azalduz. Hontaz eta hartaz adituko ditugu bi artzainak: artaldea, negua pasatzera nora, beste animalia batzuk (ahuntz, txerri, basurde, azeri…), txabola eta lizarrak, ardi motak (mutur gorri eta beltzak, adardunak, gingiladunak), izenak, ardi beltzak, artilea.
Ez diogu hau kapritxo hutsagatik: lagun gaitzazu . Eduki hau guztia doan ikus dezakezu euskarazko hitzik gabeko Tolosaldea ez dugulako irudikatzen. Atarikide, iragarle eta erakunde askoren laguntzarik gabe ez litzateke posible hori. Gero eta komunitate handiagoa sortu, orduan eta sendoagoa izango da Ataria: zurekin, zuekin. Ez utzi biharko gaur egin dezakezun hori: egin zaitez Atarikide!