OMEren arabera, 2016ko definizioan, «osasun mentala ez da nahasmendu mentalik eza bakarrik. Ongizate estatu gisa definitzen da, non gizabanakoa bere gaitasunez jabetzen den, bizitzako tentsio normalei aurre egin diezaieken, modu produktiboan eta emankorrean lan egin dezaken eta bere komunitateari ekarpena egiteko gai den».
AMHF (Amerikako Osasun Mentaleko Fundazioa), bere 2016ko definizioan ere, «osasun mental ona baduzu, honako hauek egin ahal izango dituzu: zure pontentziala ahalik eta gehien aprobetxatu; bizitzari aurre egin; zure familian, lantokian, komunitatean eta lagunen artean zure papera bete. Pertsona batzuek osasun mentalari 'osasun emozionala' edo 'ongizatea' deitzen diote, eta osasun fisiko ona bezain garrantzitsua da».
Wikipedian irakurtzen dugu: «Osasun mentala, oro har, pertsona baten eta bere ingurune soziokulturalaren arteko oreka egoera da, bere lan, adimen eta harreman partaidetza bermatzen duena ongizatea eta bizi kalitatea lortzeko».
Martha Nussbaum filosofoaren ustez, ongizatea ahalbidetzen duten oinarrizko hamar gaitasunez hitz egiten du: 1. Merezi duen bizitza bizitzea; 2. Gorputzaren Osasuna; 3. Gorputzaren osotasuna; 4. Zentzumenak, irudimena eta pentsamendua batera erabiltzeko gaitasuna; 5. Emozionalki, atxikimenduak sentitzeko, maitatzeko, maitatuen gabezia pairatzeko, esker onekoa izateko eta errukia sentitzeko gaitasuna; 6. Arrazoi praktikoa garatzeko gaitasuna, kontzientziaren askatasuna dakarrena; 7. Afiliazioa, besteekiko lotura eta enpatia erakusteko gai izatea; 8. Beste espezie batzuekiko eta naturarekiko interesa; 9. Alaitasunerako eta jolaserako gaitasuna; 10. Bakoitzaren ingurunearen gaineko kontrola, politikoa zein materiala.
Freud handiak, beti aipa dezakeguna aztarnaren bat aurkitzeko, «maitatzeko, lan egiteko eta jolasteko gaitasun» gisa definitu zuen osasun mentala, eta psikoanalisiaren aitaren ildotik, Bofill-ek eta Tizon-ek definizioa berrikusi zuten eta honako hau proposatu zuten: «Maitatzeko, lan egiteko (sortzeko), gozatzeko eta toleratzeko gaitasuna».
Tizon, 2015ean, definizio labur eta iradokitzaileago batera iritsi zen: «Osasun mentala esker ona eta erreparazioa lortzeko gaitasuna da». (Zer esan nahi dute esker ona eta erreparazioa? Melanie Klein-en ustez, esker ona beharrezkoa da inguruko pertsonak gauza on gisa barneratzeko, eta oinarrizkoa da edertasuna, besteen ontasuna eta norberaren ontasuna balioesteko, eta erreparazioera jotzen dugu oinarri emozional batetik abiatuta, errutik adibidez, gure akatsak gure gain hartzeko gaitasuna garatzen dugu, maite ditugunei egin diegun kalteaz arduratzeko eta konpontzeko).
Definizio guztiek geure buruarekiko eta besteekiko harremanari erreferentzia egiten diotela ikus dezakegu. Harreman psikologiaren ikuspegitik, hori izango litzateke arazoaren muina, ondoez mental edo emozionala geure buruarekin eta besteekin dugun harremanean datzala konturatzea.
«Hori da arazoaren muina, ondoez mental edo emozionala geure buruarekin eta besteekin dugun harremanean datzala konturatzea»
Beraz, gure osasun mentala azkar ebaluatu nahi izanez gero, galdera hauek egin genitzake (osasun mentalaren prebentzioari buruzko argitalpen batean oinarrituta):
Neure buruari dagokionez: Bizitzako gauza sinpleez gozatzen dut? Aurre egiten diet egoerei eta nire emozioak kontrolatzen ditut? Desilusioak jasateko gai naiz? Jarrera tolerantea dut neure buruaren eta besteen aurrean? Jarrera errealista dut nire gaitasunei buruz? Neure buruaz barre egin dezaket? Onartzen ditut nire mugak?
Besteei dagokionez: Eroso sentitzen naiz besteekin? Besteen interesak estimatzen eta kontuan hartzen ditut? Besteengan konfiantza dut eta besteek nigan konfiantza dutela sentitzen dut? Ez naiz besteez aprobetxatzen eta ez diet besteei nitaz aprobetxatzen uzten?
Eguneroko bizitzako eskakizunei dagokionez: Aurre egiten diet arazoei agertzen direnean? Nire erantzukizunak onartzen ditut? Eguneroko bizitzako erronketara egokitzen naiz? Etorkizunerako beldurrik gabeko planak egiten ditut? Aurkezten zaizkidan esperientziak onartzen ditut eta helburu errealistak finkatzen ditut?
Pertsonalki, definizioak eta galdera iradokitzaileak eta hausnarketa pertsonalerako gonbidapen bat iruditzen zaizkit, osasun mentalaren definizioetan esplizituki sartuta ez badago ere, norberaren burua behatzeko gaitasuna bere ezaugarrietako bat da.