Kudeaketa modua aldatu beharko litzatekeela uste du Ibarrako PSE-EE alderdiaren alkategaiak. Gaztelaniaz erantzun die galderei.
2021ean hartu zenuen zinegotzi kargua, Felix Asensioren heriotza dela eta. Zein balorazio egiten duzu legealdiaz?
Maila pertsonalean ez da inolako marruskadurarik egon, eta sintonia ona izan dugu guztion artean. Ibarrako gaiak ezagutzea lortu dut, baina oposizioko politikaria naizen aldetik, ez nik nahiko nukeen moduan. Egokitu egin behar izan naiz, eta esperientzia ere ez da txarra izan, baina nahasmendu handia izan da. Horregatik, uste dut EH Bilduren gobernuak legealdian aurkeztu duen antolakuntza motak ez diola lagundu oposizioaren lanari.
Zer da azken bi urte hauetan arreta gehien eman dizuna?
Lehen urtean harritu ninduen EH Bilduren gobernuak prezio publikoak igo zituela, igoera handia izan ez arren. EAJ ekonomiari lotutako alderdia izanik, aldeko botoa emateak ere arreta eman zidan, udalaren ekonomia erabat onbideratua baitzegoen.
Andoainen egon zara hogei urtez zinegotzi bezala, aldaketa handia izan al da zuretzat?
Ibarra 4.000 biztanleko herria da, eta hortik abiatu behar dugu. Ibarran aurkeztu garen alderdi politikoen arteko harreman politikoa ez da hain gertukoa, baina ez da hain erasokorra ere, indarkeria politikoa izan dugun arren. Ni ez naiz Ibarran bizi, hori bai, ia 12 urte daramatzat Ibarran lanean, eta herria ezagutzen dut, bertako jendea ezagutzen dut eta oso herri atsegina eta interesgarria dela iruditzen zait.
Orain alkategai aurkezten zara, zaila egin zaizu saltoa ematea?
Euskadiko alderdi sozialistak orain arte lortu dituen emaitzak gainditzeko asmoz aurkezten naiz, nahiz eta oso zaila izan. Ibarrari buruz ari gara, alegia, EH Bildurekin eta EAJrekin aspaldiko tradizioa duen herri bati buruz. Pertsonek baloratzen dute, eta beraiek ikusiko dute gustura dauden ala ez. Etxez etxe bidaliko dugun programa irakurtzearekin bakarrik konformatzen naiz, programa horretan proposatzen dugun ekimenen batekin ados egon daitezkeela uste baitut. Gehiengo absolutuak ez dira errentagarriak inongo herrirentzat, eta Ibarrak gehiengo absolutua izan du. Beraz, Ibarrako herritarrek ere kontuan hartu beharko lukete kudeaketa modua aldatzeko aukera. Gu ezkerrekoak gara eta euskal gizartean txertatuta gaude. Hala ere, egia da gure alderdia Ibarran sartzea zaila dela. Baina bide onean goazenez eta politika etengabe aldatzen ari denez, ilusioa dugu, eta, aizu, zergatik ez?
Zein asmo duzue datozen lau urteetarako?
Garapen ekonomikoari eta enpleguari dagokionez, Euskadiko alderdi sozialistak uste du Ibarran funtsezkoa dela Apatta Erreka industrialdearen bigarren faseari behin betiko bultzada ematea. Alderdi sozialista bultzada hori emateko prest egongo da, bai alkatetzan, bai oposizioan, baita gobernuan ere. Gure ustez, garrantzitsua da industrialde hori garatzea, enpresa handiak, ertainak eta txikiak etortzeko. Legegintzaldi honetan hori gertatzen bada, konpromisoa hartzen dugu enpresa horietan garatuko den enplegu berriaren ehuneko bat langabetu ibartarrentzat izatea, eta horren alde borrokatuko dugu. Izan ere, uste dut otsailean % 9,5eko langabezia zegoela Ibarran. Ez da asko, baina politikari ororen helburua kopuru hori zerora jaistea edo zerora ahalik eta gehien hurbiltzea da. Horregatik, Ibarrako langabezia are gehiago murrizteko oso aukera interesgarria izan daiteke.
Garapen ekonomikoa hobetzeko beste proposamenik?
Merkataritzari laguntzeko kanpainak oso garrantzitsuak dira tokiko merkataritzaren garapen ekonomikorako.
Nola sustatuko duzue garapen hori?
Tokiko merkataritza elkarte bat sortzea bultzatu nahi dugu. Beste herri batzuetan merkatarien elkarteak dituzte, eta horien bidez ekimenak garatzen dituzte. Ekimen horiek tokiko merkataritzari lagun diezaieketela uste dugu, eta herritarrak herrian erostera bultzatu. Gizarte zerbitzuen eta berdintasunaren barruan, ahalik eta gehien laguntzen saiatu beharko litzateke, lor litezkeen aurrekontu aukeren barruan. Gainera, adineko, gazte eta emakume baztertuentzako zerbitzuen estaldura handitu nahi dugu. Ibarran berdintasun plan bat dago, eta plan hori ahalik eta ondoen adostu eta landu beharko litzateke, abian jar dadin. Hor ez dut uste alderdiok arazorik dugunik, ez baitago ezberdintasunik, baina ahalik eta gehien bultzatzen saiatuko ginateke.
Zer proposatzen duzue hirugarren adinekoentzat?
Erretiratuen elkartetik proposatzen duten edozein ekimen bultzatzea izango da gure asmoa. Azken finean, kolektibo oso garrantzitsua da gizartearentzat eta herriarentzat. Gainera, erretiratuen taberna orain arte itxita egon da, eta hainbat ekimenekin laguntzea gustatuko litzaiguke; bidaiekin, mendi irteerekin, kiroldegiko doako ikastaroekin eta erretiratuak gehiago sentitzeko beste hainbat jarduerekin lagundu nahi ditugu.
Irisgarritasunaren inguruan zer esan zenuke?
Irisgarritasunaren gaia korapilatsua da Ibarran. Euskal Herria kalera sartzea oso erraza da, baina goialdeak ez dira hain irisgarriak. Horretarako, irisgarritasuna hobetzeko neurriak aztertzea izango litzateke gure ideia, bereziki, Argindegi eta Jesus Guridi auzoetan. Halaber, adostasunezko plan bat garatzea gustatuko litzaiguke, herriaren mugikortasun guztia hobetzeko. Horretarako, mikrobusa erostea oso interesgarria izan daiteke. Bestalde, herriko mantenua eta garbitasuna ere hobetuko genuke. Era berean, zakurrentzat parke bat egin nahiko genuke, zakurrak libre ibiltzeko.
Gero eta udalerri gehiago ari dira bat egiten energia komunitateekin. Zer uste duzu?
Datorren legegintzaldirako, udalerriko komunitate energetikoen garapena oso garrantzitsua izango litzakeela uste dugu. Hala ere, horretarako udalak laguntzaren bat lortzea garrantzitsua litzateke.
Madrilen onartu berri den Etxebizitza Legeak zeresana sortu du. Zein proposamen egiten duzue etxebizitza politikari buruz?
Ibarrak duen arazo handienetako bat zoru publiko falta da, etxebizitza gehiago garatu ahal izateko. Plazaren atzealdean badago zonalde bat. Ibarra handitzeko leku ezin hobea izango litzateke, baina pribatua da. Alkate izanda ere, ez litzateke erraza izango Ibarran etxebizitza publiko askoz gehiago eraiki ahal izatea. Buru-belarri lan egin beharko genuke, ahaleginak eginez eta lankidetza publiko-pribatua kudeatuz. Etxebizitzari dagokionez, gazteentzako diru laguntzak eskaini daitezke, alokairua ordain dezaten.
Kultur eta kirol talde oso indartsuak daude. Nola bultzatuko zenukete beraien lana?
Oso garrantzitsua izan daitekeen ekimen bat bultzatu nahiko genuke. Urtero edo bi urtez behin kirol gala bat antolatu nahiko genuke, urte horretako herriko kirolari hoberenak omentzeko. Horretarako, Ibarrako kirol elkarte guztien proposamenak hartuko genituzke kontuan. Horrez gain, parke bio-osasungarria ere eraiki nahiko genuke.
Madariagako bi eraikinak erosi ditu udalak. Zer proposatzen duzue?
Bertan piperraren museoa egitea pentsatu dugu. Museoak eraikineko lehen solairua hartuko luke. Ibarrako piperra ez da soilik ezaguna Ibarran, eta museo hori oso erakargarria izan liteke bisitarientzat.
Nolako lantaldea osatu duzue?
Ni naiz oraintxe bertan zerrendaburua. Tamalez, Ibarran alderdi sozialistari botoa ematen dioten herritarrak ez dira asko, eta ez dauka EH Bilduk edo EAJk izan dezaketen babesa. Alderdi batentzat garrantzitsuena da hautagaia herritarra izatea, eta zoritxarrez, gure kasuan ez da hori gertatu. Ni naiz zerrendaburua eta ez naiz herrikoa. Saiatu gara, baina, ez da posible izan. Taldea askotarikoa da, eta guztiak gara langileak, ezkertiarrak eta alderdi sozialistako militanteak. Udalerrietako gobernuak kudeatu nahiko genituzke herritarrei laguntzeko.
Zuen botoa erabakigarria balitz, nola jokatuko zenukete?
Jakina, gure botoa gobernu bat osatzeko erabakigarria izango balitz, argi dut une honetan EH Bildurekin ez litzatekeela posible izango. EH Bildukoekin hitz egin daitekeela eta akordioak lor daitezkeela esan dezaket eta aurrerapausoak eman badira ere, oso garrantzitsua den gauza bat egitea falta da, bihotzez sozialista denak eraso egin dietenei aurrez aurre begiratu ahal izateko. Sufritu egin dugu eta urte asko daramatzagu hil eta mehatxatu gaituztenoi omentzen. Badakit kontakizunak jarraitu egin behar duela, baina jakina, EH Bilduk egin duen guztiagatik jendaurrean barkamena eskatu behar du. Nire ustez, une horretan izango dira EH Bilduren politikak ezkerrekoak, gureak bezala, eta bat egin ahal izango genuke. Hori gertatzen ez den bitartean, ezinezkoa da.
Eta Eusko Alderdi Jeltzalearekin?
Herritarren gaiak jorratzen eta kudeatzen saiatzen den erakunde bat gara. Gaur egun, eta denbora luzez, hori EAJ-rekin soilik egin ahal izan dugu. Ezkerretik konturatu gara gizartearentzat onena dena egiteko, gobernuan egotea hobe dela eta ez oposizioan. Hainbat arlo kudeatzeko aukera izan dugu, eta uste dugu lan ona egiten ari garela herritarrentzat.