Egunerokoan, emozioek etengabe baldintzatzen dute gizakien jarrera, baina horien gainean batzuetan erabaki egin daitekeela azpimarratu du Jasone Etxeberria (Amezketa, Gipuzkoa, 1967) orientatzaile eta pedagogoak. «Emozio bat sortzea ezin da kontrolatu, baina zer erantzun eman gure esku dago askotan». Horretarako, adimenaren «beharra» dagoela adierazi du. Era berean, emozioak adieraztea «garrantzitsua» dela ziurtatu du.
Zer dira emozioak?
Eguneroko bulkadak. Sei dira lehenengo mailakoak, hainbat jakitunek diotenez: poza, tristura, amorrua, beldurra, nazka eta harridura. Bigarren mailakoak, berriz, kulturaren ondorioz sortutakoak dira. Emozioek sekulako eragina dute gure gorputzean eta jokaeran.
Zerk pizten du emozio bat?
Estimulu batek. Kanpokoa nahiz gure barrukoa izan daiteke: gertaera bat, irudi bat, pentsamendu bat, ilusio bat... Edozer izan daiteke. Adituek esaten dutenez, hainbat emozio sortzen dira gure barne behar bat arriskuan dagoenean; hots, bizirik irauteko ditugun beharrak kolokan sumatzen ditugunean. Izan ere, badaude denentzat unibertsalak diren behar batzuk: arnasa hartzea, atsedena, babesa, berdintasuna...
Emozioen aurrean nola erantzun hauta daiteke?
Emozio bakoitzak pentsatu gabeko erantzun automatiko bat dauka. Batzuetan ongi dago, baina beste batzuetan ez zaizkigu gustatzen emandako erantzunak. Hori saihesteko, prozesu bat egin behar dugu. Hartara, norberak erabakiko du nola jokatu. Kontua da arreta non jartzen dugun.